Servomekanizma

Servomekanizma

Servomekanizma nedir?

Servo mekanizma nedir? Servo motorların kullanıldığı sistemlere servo sistem veya servo mekanizma denir. Servo mekanizmalar veya regülatörler, kapalı – çevrimli kontrol sistemleridir. Bunlar endüstri imalatında, otomatik tezgahlarda, uydu takip antenlerinde, teleskoplardaki gökyüzü izleme sistemlerinde, otomatik navigasyon sistemlerinde, gemi veya uçakların idaresi, bilimsel araştırma, biyomedikal cihazlarda, mekanik çıkışlı güç yükseltilmesi gerekli sistemlerde (asansör, vinç), plastik sanayi ve diğer bazı kontrol alanlarında çok önemli rolleri vardır. Bir göstergenin hafif bir hareketi ile oldukça büyük kitleleri kontrol eder.

Servomekanizma temel kavramlar konusunda kullanılacak terimlerin iyi bilinmesi, konun daha iyi anlaşılır olması için gereklidir.

Sistem: Bir iş veya işlem için bir araya getirilmiş, birbirleri ile doğrudan veya dolaylı etkileşimli elemanlar topluluğuna sistem denir. Örneğin bilgisayar denildiğinde aklımıza gelen klavye, fare, ekran, sistem ünitesi, yazıcı gibi fiziksel parçalardır. Bu elemanların topluluğu sistemi meydana getirmektedir. Otomatik kontrol, bir sistematik kavramdır. İçinde birden fazla bileşen barındırır.

Kontrol sistemi: Herhangi bir iş yapan birimin denetlenmesi amacı ile geliştirilen sistem, kontrol sistemleridir

Giriş: Sistem içerisine akan, sistem tarafından işlenen işaretler, büyüklükler.

Çıkış: Sistem dışına çıkan, işlem görmüş işaretler, büyüklükler.

Servomekanizma, istenilen gösterge değerlerine göre hareket eden, gücü düşük bir cihazdan aldığı kumanda sinyali aracılığı ile çıkış gücü yüksek bir cihazın konumunu, hızını veya ivmesini denetleyen otomatik kontrol cihazıdır. Cihazın verdiği çıktı ile kumanda yoluyla vermesi istenen çıktı arasındaki hatayı ölçen, bu küçük farkı güçlendirip çıktı hatasını düzelterek bir servo motoru (elektriksel, hidrolik sistemler veya pnömatik sistemleri havalı olarak) çalışmaya sokan ayrıca bir de geribildirim devresi bulunur.

Örnek; Bir hidroelektrik santralinde sisteme giriş olan büyüklükler su ise çıkış elektrik enerjisidir. Ya da bir elektrik motorunun girişine uygulanan elektrik enerjisi sistemin girişi ise motor milinden elde edilen mekanik enerji, sistemin çıkışıdır.

Bazen sistemlerin bir girişi yerine birçok girişi olabilir. Bu sistemlere çok girişli sistemler denir. Bazı sistemlerde birden fazla çıkış olursa o tür sistemlere çok çıkışlı sistemler denir. Otomatik kontrol sistemlerinin amacı, bir sistemde üretilen değişkenler üzerinde ayar yapmak, sistemin istenilen biçimde çalışmasını sağlamak içindir.

Türbin devir regülatörü;