Frekansmetre Nedir

Frekansmetre nedir

Frekansmetre nedir?

Frekans (frequency):

Bir saniyede meydana gelen yönü ve şiddeti değişen saykıl sayısına frekans denir. Frekansın birimi hertz’dir. (Hz) şeklinde ifade edilir.“f” harfi ile gösterilir. Alternatif akımın (AC) frekansı, gerilimi üreten alternatörün devir sayısı ve kutup sayısına bağlıdır. Genelde ülkelerin şebeke frekansları 50 veya 60 Hz dir. Ülkemizdeki frekans değeri 50 Hz’dir. 50 hz lık frekans, 1 saniyede 50 saykılın meydana gelmesi anlamına gelir. Doğru akımda yön ve şiddette bir değişme olmadığından frekansta sıfırdır.

Saykıl: 

Alternatif akım veya gerilim sıfırdan başlar, maksimum değerini alır. Sıfıra geri döner. Ters yönde de aynı işlem gerçekleşir. Yeniden başlangıç noktası sıfıra döner. Akım veya gerilimin her iki yöndeki bütün değerleri almasına saykıl denir.

Alternans:

Her bir yarım saykıla alternans denir. Gerilim veya akımın aldığı değerler bulundukları bölgelere göre pozitif ve negatif olarak isimlendirilir.

Peryot (Periyot):

Bir saykılın tamamlanması için geçen zamana peryot denir. “T” harfi ile gösterilir. Birimi saniyedir. T = 1/f

Sinüsoidal eğri üzerinde, değerlerin gösterilmesi

Alternatif akım (AC)’ da frekansının değişmesi, bobin ve kondansatörlerin endüktif ve kapasitif reaktanslarının değişmesine, alternatif akım motorlarının devir sayılarının değişmesine sebep olmaktadır.

Peryodu bilinen bir alternatif akımın frekansı, f = 1/T  formülü ile hesaplanabilir.  Aynı zamanda frekansmetre ile doğrudan da ölçülebilir.

Soru: Peryodu 0,01 saniye olan alternatif akımın frekans değerini hesaplayınız?

Çözüm:

olarak frekans değeri hesaplanır.

50 Hz’ lik şebekede 1 sn meydana gelen saykılların görünüşü

Pulse (Pals): Yarım peryota pals denir. 1 peryotta birisi pozitif, diğeri negatif olmak üzere iki adet pals vardır.

Frekansın birimi: Hertz ya da Saykıl olarak belirtilir. Değerinin as katları yoktur. Ama üs katları vardır.

• 1 Hz (Hertz)
• 1 000 Hz = 1 KHz (Kilohertz)
• 1 000 000 Hz = 1 000 KHz = 1 MHz (Megahertz)
• 1 000 000 000 Hz = 1 000 000 KHz = 1 000 MHz = 1 GHz (Gigahertz) (yukarıya devam eder. terahertz gibi)

Frekansmetre Nedir? Frekansmetre Yapısı 

Alternatif akım devrelerinde devre frekansını hertz ölçen cihazlara frekansmetre (frekans ölçer) denir. Elektrik devrelerinde frekans, frekansmetreler ile ölçülür. Frekansmetreler devreye paralel bağlanır. Frekansmetrenin gösterdiği değer bir saniyedeki saykıl sayısıdır.

Frekansmetreler yapı olarak üç gruba ayrılır; Bunlar; analog  dijital ve dilli frekansmetreler dir. Analog ve dijital frekansmetrelerin yapısı diğer ölçü aletleri ile aynıdır. Dilli frekansmetreler, yapı olarak diğer ölçü aletlerinden farklıdır. Dilli frekansmetrenin içerisinde bir elektromıknatıs ve buna bağlı metal levhalar bulunur. Dilli frekansmetreler de skala ve değer ekranı yerine belirli frekans değerlerini gösteren metal çubukların titreşimi ile frekans değeri ölçülür. Levha kalınlıkları birbirinden farklıdır.

Bundan dolayı titreşim frekansları birbirinden farklı olmaktadır. Levhaların titreşim frekansları bir öncekine göre 0,5 Hz. kadar farklı olacak şekildedir. Her levhanın ucunda beyaz bir plaka bulunur. En büyük titreşimi yapan dile göre okuma yapılır.

Frekansmetre Çeşitleri

Piyasada çeşitli yöntemler kullanarak yapılmış değişik tiplerde frekansmetreler satılmaktadır. Frekans ölçüm cihazı olan frekansmetre fiyatları özelliklerine ve üretici firmasına göre değişir.

Dilli Frekansmetre: Yapısını yazımızın üst kısmında anlattığımız bu tür frekansmetreler hâlen frekans ölçümünde kullanılmaktadır.

Dilli frekansmetre

Anolog Frekansmetre: 

Ampermetrelerin yapısında anlatılan elektro dinamik ölçü aletleri çeşidine girerler.

Dijital Frekansmetre:

Elektronik malzemelerden meydana getirilen frekansmetredir.

Frekansmetreler Devreye Nasıl Bağlanır?

Frekansmetreler elektrik devresine paralel bağlanır. Bağlantıları kolay bir şekilde yapılır. Frekansı ölçmek istenilen devrede faz ve nötr ucundan birer uç alarak frekansmetrenin uçlarına bağlanır. Aşağıdaki şekilde frekansmetrenin devreye bağlantısı gösterilmektedir. Frekansmetrelerin montajı ampertmelerin montajı gibi yapılır.