enerji yönetimi nedir

Enerji yönetimi

Enerji yönetimi nedir?

Enerjiye her alanda ihtiyaç vardır. Ancak enerjiyi verimli kullanmak ve enerji tasarrufu yapmak çok önemlidir. Binalarda enerji verimliliği açısından yaşam standartı ve hizmet kalitesinin düşüşüne yol açmadan birim hizmet miktarı başına enerji tüketiminin azaltılmasıdır. Enerji verimliliği için ısıtma, aydınlatma, elektrikli cihaz ve ekipmanlarında, enerjiyi verimli kullanmak suretiyle ihtiyaçlarımızdan kısıtlama yapmadan enerji maliyetlerini düşürmek ve çevremizin korunmasına katkı sağlamamız mümkündür.

Bu da eğitim ile sağlanır. Enerjiye olan ihtiyacın sürekli arttığı bir ortamda enerjiden maksimum düzeyde verim almaktır. Enerji verimliliğini arttırmak için normal eğitimin dışında uzman kişiler tarafından enerji yönetimi eğitimleri ve enerji verimliliği sertifikası verilmektedir.

Enerji yönetimi, enerji kalitesini düşürmeden bu enerjiyi en verimli şekilde kullanmaktır. Diğer bir ifadeyle, kullandığımız enerji miktarına gereğinden fazla kısıtlama getirmeden bu enerjiden elde ettiğimiz verimi en düşük düzeyde tutarak mevcut koşulları iyileştirmektir.

Enerji yönetimi, enerjiden kısıtlama yapmadan akıllı mühendislik çözümleri uygulayarak enerjinin en verimli şekilde kullanılmasıdır. Tesislerde enerji yönetimi; ürün-hizmet-metrekare başına düşen enerji giderlerini enerjiyi verimli kullanarak azaltmak ve aynı enerjiyle daha fazla üretim yaparak karlılığın artmasıdır.

Enerji Yönetimi Nedir?

Enerji Yönetimi; Enerji verimliliğinin artırılması ve var olan enerji kayıplarının önlenmesi, enerji atıklarının değerlendirilmesi ile tüketilen enerji miktarının ekonomik kalkınmayı ve sosyal refahı engellemeden, performansı ve kaliteyi düşürmeden en aza indirilmesini sağlamaktır. Güvenlikten, ürün kalitesinden yada çevresel bütün şartlardan fedakarlık etmeden ve üretimi azaltmadan enerjiyi verimli kullanarak yapılandırılmış ve organize edilmiş disiplinli bir çalışma enerji yönetimi ile sağlanır.

Enerji Yönetimini Öne Çıkaran Hususlar

• Süreçlerin optimizasyonu
• Birim maliyetlerin düşürülmesi
• Kaliteli ve yeteri kadar enerji kullanımı
• Rekabetçi koşulların sağlanması
• Tesis ömrünün arttırılması
• Bakım giderlerinin azaltılması
• Yaklaşan global enerji krizine hazırlık
• Yaşadığımız çevrenin korunması

Enerji Yönetimi Neleri Kapsar?

Enerji Yönetimi;

• Planlama,
• Koordinasyon
• Kontrol gibi birbirinden bağımsız olduklarında etkisiz kalabilecek işlevlerin, bir araya gelmesi ile oluşan bir bütündür.

Disiplinli Enerji Yönetimi

• Ürün kalitesinden,
• Güvenlikten
• Çevresel tüm koşullardan fedakarlık etmeden ve üretimi azaltmadan enerjinin daha verimli kullanımı doğrultusunda yapılandırılmış ve organize edilmiş disiplinli bir çalışmadır.

Enerji Yönetim Sistemlerinin Faydaları Nelerdir?

• Enerji performansında iyileşme göstergesi
• İş performansında iyileşme
• Güvenli enerji tedariği
• Enerji maliyetlerinde düşüş
• İtibar ve marka imajı
• Üretkenlik ve rekabet edebilirlikte artış
• Enerji izleme planları ve enerji analiz faaliyetleri meydana getirir.
• Teknolojik gelişmeler için itici güç meydana getirir.
• Enerji politikası ve hedeflerinin belgelenmesi
• Sera gazı emisyonlarında azalma ve diğer mevzuatlara uyumdur.

Enerji Yönetim Sistemi Kurulum Aşaması

Enerji Yönetiminin Uygulama Safhası

• Derlenen ve analiz edilen veriler ile tasarruf potansiyeli belirlenir.
• Üst yönetimden onay alınır.
• Ön enerji etütleri yapılır.
• Detaylı enerji etütleri yapılır.
• İşletme, bakım ve raporlama prosedürleri kurulur.
• Sermaye yoğun yatırımlar için ön fizibilite yapılır
• Finansman temin edilir.
• Ekipman seçimi ve alımı yapılır.
• Sistem kurulur, devreye alınır ve izlenir.

Enerji Yöneticisi

Enerji yöneticisi, binalarda ve endüstriyel işletmelerde enerji yönetimi ile ilgili faaliyetleri yerine getirmekle sorumlu ve enerji yöneticisi veya eğitim-etüt-proje sertifikası olan kişiye denir. Enerji yöneticisi işletme bünyesinde oluşacak enerji yönetim sistemi içerisinde kendi sorumluluğunda bulunan bölümlerde proje oluşturma ve uygulama süreçlerini yönetecek bilgi ve beceriye sahip olmalıdır.

Mühendislik altyapısının olması, teknik problem analizinde sonuç almayı hızlandıracaktır. Bunun yanı sıra finansman konusunda da deneyimli olmalıdır.

Enerji Yönetimi Zorunlu Mudur?

2 Mayıs 2007 tarih ve 26510 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve 25 Ekim 2008 tarih ve 27035 sayılı Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik gereğince bazı kuruluşlar için enerji yöneticisi görevlendirilmesi zorunlu duruma gelmiştir. Kurum, Kuruluş ve İşletmeler;

Sanayi Tesislerinde;

• Yıllık enerji tüketimi 1.000 Ton Eşdeğer Petrol (TEP) ve üzeri olan işletmelerde, enerji yöneticisi atamak,
• 50.000 TEP ve üzeri olan işletmelerde, enerji yöneticisinin sorumluluğunda enerji yönetim birimi oluşturmak,

Konut Dışı Binalarda;

• Toplam inşaat alanı en az 20.000 m² veya yıllık enerji tüketimi 500 TEP olan ticari binalarda enerji yöneticisi atamak,
• Toplam inşaat alanı en az 10.000 m² veya yıllık toplam enerji tüketimi 250 TEP ve üzeri olan kamu binalarında enerji yöneticisi atamak,
• Organize sanayi bölgelerinde (OSB) bulunan ve yıllık enerji tüketimi 1.000 TEP‘in altında olan işletmelere hizmet vermek üzere OSB‘lerde enerji yönetim birimi oluşturmak,
• 100 MW ve üzerinde kurulu güce sahip elektrik üretim santralleri enerji yöneticisi atamak zorundadır.

Enerji Yöneticisi Nasıl Olunur?

Bir kişinin Enerji Yöneticisi ünvanı ile çalışabilmesi için ilgili kurumlardan bu işin eğitimini görmesi, sertifika alması gerekir. Enerji yöneticisi eğitimi ile ilgili mevzuatta; organize sanayi bölgelerinde makina, endüstriyel işletmelerde mühendislik, binalarda ise makina, elektrik, elektrik-elektronik mühendisliği yada teknik eğitim fakültelerinin makina yada elektrik bölümlerinde lisans eğitimi görmüş gerçek veya tüzel kuruluşlardan gerçek katılımcılar eğitimlere kabul edilmekte ve enerji yöneticisi sertifikası almaktadır.

Enerji Yönetimi Eğitim İçeriği Nedir?

Teorik Eğitim

• Elektrik Enerjisinde Verimlilik
• Enerji ve Çevre Mevzuatı, Görevler, Yükümlülükler
• Enerji Verimliliği Kavramlar, Önlemler-Hesap Yöntemleri
• Türkiye‘de ve Dünyada Genel Enerji Durumu
• Ölçüm Ekipmanları-Ölçüm Teknikleri
• Enerji Yöneticisinin Görevleri
• Enerji Etütleri-Verimlilik Artırıcı Projeler
• Kişisel Gelişim
• Ekonomik Analiz Yöntemleri
• Endüstriyel Fırınlar, Kurutma Sistemleri
• Otomasyon Sistemleri
• Basınçlı Hava Sistemleri
• Isıtma, Havalandırma, İklimlendirme Sistemleri
• Aydınlatma
• Kojenerasyon
• Kompanzasyon
• Elektrik Motorları, Değişken Hız Sürücüleri
• Yakıtlar-Yanma Tekniği
• Enerji Kütle Denklikleri
• Isı Yalıtımı
• Atık Isı Kullanımı

Uygulamalı Eğitim

• Isıtma, Soğutma, Havalandırma
• Kompanzasyon
• Yalıtım
• Kondenstop
• Buhar Kazanı
• Pompa
• Fırın
• Aydınlatma
• Fan
• Basınçlı Hava

Enerji Yöneticisi Sertifikalarının Kullanım Alanları

Sanayide Enerji Yöneticisi Sertifikası Olan Mühendisler; 

Enerji Verimliliği Danışmanlık şirketleri bünyesinde ücretli veya sözleşmeli danışman olarak çalışabilirler. Sanayi kuruluşlarında, Organize Sanayi Bölgelerinin Enerji Yönetim Birimlerinde ve Elektrik Üretim santrallerinde tam zamanlı olarak enerji yöneticisi olarak görev alabilirler. Verimlilik artırıcı proje (VAP) hazırlama ve uygulama hizmetleri, tüzel kişiliği olan Enerji Verimliliği Danışmanlık (EVD) şirketleri tarafından yapılabilir.

Bina Enerji Yöneticisi Sertifikası olan mühendisler ve teknik eğitim fakültelerinin makina veya elektrik bölümlerinde lisans eğitimi görmüş kişiler, enerji yöneticisi atama zorunluluğu olan binalara enerji danışmanlığı olarak hizmet verebilirler.

5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve buna bağlı olarak çıkartılan Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’ ne göre binalarda enerjinin ve enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasını, enerji israfının önlenmesini ve çevrenin korunmasını sağlamak için asgari olarak binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, sera gazı salımı seviyesi, yalıtım özellikleri ve ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren belgedir.

Basit bir ifade ile anlatılmak istenilirse; buzdolapları, çamaşır makineleri gibi beyaz eşyalardaki ya da klimalardaki enerji performans sınıflandırmaları artık binalar için de geçerlidir. Bu sınıflandırmalar A’dan G’ye kadar yapılmıştır. A sınıfı en verimli seviyeyi, G sınıfı en düşük verimli seviyeyi belirtmektedir. Binalarda bu sınıflandırmayı gösteren belgeye Enerji Kimlik Belgesi ya da kısaca EKB denir. Enerji kimlik belgesi egğitimi sonucunda, belgeyi alan kişilere enerji kimlik belgesi uzmanı adı verilir. Enerji Kimlik Belgesi (EKB), binalardaki enerji gereksiniminin ve enerji tüketim sınıfının belirlendiğini gösteren bir enerji performansı rapordur.