Bina Topraklaması Nasıl Yapılır?

Topraklama

Bina topraklaması nasıl yapılır?

Temel topraklama

Bina topraklaması yapılmadan önce inşaat halinde bulunan binanın, bina temel topraklaması yapılması gerekir. Kapalı bir alan içinde yapılmalı ve binanın dış duvar temellerine temel topraklama yapılmalıdır.

Temel Topraklama Nasıl Yapılır?

Topraklayıcının her tarafı beton içinde kalacak şekilde düzenlenmelidir. Temel atılırken binanın dış duvar temellerine yada temelin içerisine yerleştirilir. Temel hasırları döşenmiş, temelin beton dökülmeden önce şerit topraklaması ile temel hasırın üstünden 20 cm aşağıya indirilerek ve sık aralıklarla inşaat teli ile bağlanır. Uygun yerlerden bağlantı filizleri çıkartılır. Temel demirin etrafı bu şekilde dolaştırılır. Şerit yerine çapı “10” mm olan yuvarlak metal ile de yapılır. Bağlantıları ise galvanizli şerit gibi hasır üstünde dolaştırılarak özel yapılmış aparatlarla bağlanır.  Uygun yerlerden bağlantı filizleri çıkartılır. Temel topraklama tamamlanır.

Bina Temel Topraklaması

Bina temel topraklamasında topraklama yapmak için, topraklama firmaları tarafından imalatı yapılan en iyi topraklayıcı galvanizli çelik, bakır kaplamalı çelik, bakır çubuk veya som bakır çubuklar kullanılır. Bu topraklama malzemeleri fiyatları kullanılan malzemeye göre değişir. Bu yapılan topraklama aynı zamanda koruma topraklamasıdır. Koruma topraklaması insanların can güvenliğini sağlayan bir topraklamadır. Aynı zamanda aletlerinde zarar görmesini engeller ve aletler üstünde oluşacak  kalıcı yüksek gerilimleri düşürür.  Trafolarda bulunan devre kesicilerini açtırır.

Bina Topraklaması Nasıl Yapılır?

Bina topraklamasına başlarken, topraklama elemanlarının toprağa iyice temas etmesi sağlanır. Toprak kuru ise iyice ıslatılır. Yanındaki toprak çamur haline getirilerek topraklayıcı bu çamurla sıkıştırılır. Bağlantı yerlerinden civata ile iyice bağlanılır. Gevşek olmamasına dikkat edilir. Topraklayıcıların yayılma direnci kendi uzaklıklarına, az olarak kesitlerine bağlıdır. Bakır levha veya topraklayıcıdan binaya çekilen topraklama kablo rengi genelde yeşil-sarı, kesiti ise binaya çekilen nötr hattının kesitinin yarısı veya yarıdan fazlası çekilmelidir.

Örneğin; binaya giren besleme kablosu iletkeni kesiti 3 x 50 +35 ise nötr hattı 35 mm‘ liktir. Bunun yarısı çekilen topraklama kablosu 16′ lık ya da 25′ lik olmalıdır. Pratikte böyle yapılmaktadır. Çekilen topraklama tesisatı bina içindeki dağıtım panosuna kadar çekilip topraklama barasına bağlanır. Buradan abonelere güçleri oranında belirli kesitlere göre dağıtım yapılır. Topraklama kablosu çekilirken mekanik zorlamalara karşı dikkat edilmelidir. Duvarların geçişlerinin, tabanların döşenmesinde, korozyona karşı korumada kolaylıkla ulaşılabilmeli, kimyasal etkilere karşı korunmalıdır. Koruma, topraklama direncinin <10 ohm (Ω)‘dan küçük olması gerekir.

Binalarda Topraklama Ölçümü Nasıl Yapılır?

Binalarda topraklama ölçümü yaparken ( topraklama yapılmadan önce toprağın direncinin ölçümü yapılıp topraklamaya uygun olup olmadığı ölçüm cihazı ile ölçülmelidir) gerekli önlemler alındıktan sonra şebekeden gelen nötr hattı sistemden ayrılır. Yapılan koruma topraklaması ile arasında temas olup olmadığı ölçülür. Araya 40 Amp‘ lik sigorta kutusunun çıkış ucuna koruma topraklaması bağlanır. Sigortanın giriş ucuna faz bağlanır. Sigorta kaldırılır. Eğer sigorta hemen atarsa topraklama sağlıklı olmuştur. Sigorta atması ise sağlıksızdır. Topraklama ölçümleri yapılırken, nötr-toprak arasındaki voltaj farkına da dikkat edilmesi gerekir. Aradaki voltaj farkı 1.5 V sınırında olmalıdır.

Örneğin; nötr-toprak arasındaki voltaj farkı 1.2 V, ölçülen değer sürekli 0-1.2 V arasında hareket ediyorsa tehlikelidir. Çünkü kararsız olan bu voltaj her türlü tehlikeye açıktır. Bu tür hareketlerde ±0.2 V sınırında olması gerekir. Nötr toprak arası ölçüm AC “0” Volt ve ya “0” Volt ‘a çok yakın ise yine şüphe duymamız gerekir. Bu durumda ölçü aleti ohm kademesinde NÖTR-TOPRAK arası direnç ölçülür. Eğer direnç değeri “0” (sıfır) OHM ise Nötr-Toprak arası sıfırlama yapılmış demektir. İdeal topraklama direnci 0 (sıfır) olmaz.

Örnek bir ölçüm daha yapalım; Faz-Nötr=215 Volt , Faz-Toprak=218 Volt , Nötr-Toprak=3 Volt olsun. Bu ölçüme baktığımızda  “Nötr-Toprak=3 Volt” olduğu için topraklama hattının zayıf olduğu düşünülebilir. Daha sonra bakır levha takviyesi yapılır. Fakat sonucun değişmediği görülecektir. Burada hatalı olan topraklama değil Nötr hattıdır. Ölçümlerde, Faz-Nötr ölçümünün, Faz-Toprak ölçümünden AC 0.1 Volt kadar yüksek olması gerekir. Yoksa Nötr hattı zayıf demektir. Nötr hattına ayrı bir topraklama levhası yapılarak hat kuvvetlendirilir.