Ac Servo Sürücüler

AC servo sürücüler

AC servo sürücüler

Servo sürücü, servo motorun hız, konum ve torkunu kontrol eder. Günümüzde çeşitli firmalar  tarafından imalatı yapılan çok farklı özellikleri olan servo motor sürücü (servo motor driver) bulunmaktadır. Her servo motor ve sürücülerinin kendine ait özellikleri olsa da, iş yapan kısımlar aynıdır. Alternatif akım ile çalışırlar.

Servo motor ve sürücüleri

Ac servo sürücüler sinüsoidal darbe genişlik modülasyonu ile çalışan, analog veya dijital yapıda sürücülerdir. Geri besleme olarak hall sensör, çözümleyici artırımlı enkoder veya mutlak (sin/cos) encoder kullanılır. Dinamik performansı yüksek kullanımı bilgi gerektiren DC servo sürücülere göre AC servo sürücü göre fiyatları daha pahalıdır.

İnverterlerde kullanılan transistörler rotor konum bilgisine uygun göre uygun sırada iletime veya kesime geçirilerek motor kontrolü yapılır.

Servo sürücüler;

• Güç kaynağı bölümü
• Motor sürme bölümü

iki ana kısımdan meydana gelir.

Güç kaynağı bölümü: 

Güç kaynağı bölümü, tipine bağlı olarak bir veya daha fazla motor için gerekli olan sürücü beslemesini, AC’ den DC’ ye çevirme işlemi, servo motor frenleme gerilimini tedarik eder. Motorun durdurulmasında, dönme durumundan durma durumuna kadar geçen zaman içinde açığa çıkan enerji, kısa devre edilerek (dinamik durdurma ile) yok edilir. Bundan dolayı motorun durdurma süresi en az indirilebilir.

Motor sürme bölümü: 

Motor sürme bölümü ise servo motor hız ve torkunu kontrol eder. Bu kontrol için gerekli elektronik donanımı kapsar. Şekilde görülen servo sürücüdeki bölümlerin işlevleri aşağıdaki gibidir.

Servo sürücünün yapısı

Çevirici (konvertör):

Şehir şebekesinden gelen AC akım DC akıma çevrilir. (İnverterde olduğu gibi)

Sinyal düzgünleştirici:

İnverterde olduğu gibi DC akımdaki dalgalanmaları düzenler.

İnverter:

DC akım kaynağı alternatif akım kaynağına çevrilir. Bu işlem yapılırken meydana getirilecek yeni AC akımın değişken frekansı invertörde düzenlenir. Servo sistemde inverterden farklı olarak dinamik durdurma özelliği bu kısma ilave edilmiştir.

Kontrol devresi:

İnverterde ana kontrol bu kısımdan yapılıyordu. Ancak servo da invertere göre bu kısım biraz daha karışıktır. Bu da geri besleme kontrolü ve kontrol modu anahtarı fonksiyonlarına (Akım/Hız/Tork) neden ihtiyaç duyduğumuzu açıklıyor.

Servo sürücülerin üzerinde servo motorun test işlemini yapacak bölüm bulunur. Servo sürücülerin merkezî bir denetleyiciye bağlanabilmesi için RS 485/RS 232 seri portu vardır. Ayrıca servo sürücülerin üzerinde bulunan seri haberleşme kapıları kendilerine has haberleşme protokollerine sahiptirler. Günümüzde kullanılan servo sistemler RS 232/ RS 485 seri haberleşme dışında endüstriyel uygulamalarda kullanılan PROFIBUS ve DEVICENET gibi haberleşme protokollerini de desteklerler. Bu haberleşme protokolleri için sürücüye ek bir birime gereksinim vardır.

Servo motorun servo sürücüye bağlantısı

Servo Motor ve Sürücü Seçimi

Türkiye’de birçok servo motor sürücü markaları bulunmaktadır. Servo sistemlerde her firmanın boyutlandırma programı vardır. Bunlardan biri de Control Technıques ‘CTSS’ bir servo sistem programıdır. Mekanik detayları belirlenen servo sistemler için servo motor boyutları işlemi seçimi gerçekleştirilir. Belirlenen servo motora uygun servo sürücü seçimi yapılır. Seçilen elemanların özellikleri sisteme uygun olarak hesaplanır. Servo sistem detayları dinamik olarak hesaplanır.